دومین دوره جشنواره کتاب‌های دینی ادبی کودک و نوجوان در حالی امسال به همت انجمن ترویج زبان و ادب فارسی ایران برگزار می‌شود که یک مرحله از داوری آثار با حضور مریم جلالی، رئیس کارگروه ادبیات کودک و نوجوان انجمن ترویج زبان و ادب فارسی در سالن اجتماعات کتابخانه مرکزی دانشگاه شهید بهشتی هفته گذشته برگزار شد.
وقتی سراغ دکتر مریم جلالی رفتیم تا درباره جزئیات این دوره از جشنواره با او گفت‌وگو کنیم، این پژوهشگر ادبیات کودک و نوجوان با تأکید بر ادبی بودن محور این جشنواره، به این نکته اشاره کرد که جشنواره کتاب‌های دینی ادبی کودک و نوجوان سبب ایجاد رقابت میان نویسندگان و ارتقای کیفی آثار می‌شود. مشروح این گفت‌وگو در ادامه آمده است.
دومین دوره جشنواره کتاب‌های دینی ادبی کودک و نوجوان امسال با چه هدفی برگزار می‌شود؟ هدف، ارتقای کتاب‌های دینی ادبی کودکان و نوجوانان است، زیرا اشکالاتی به برخی از این کتاب‌ها وارد شده که به جای آنکه برای گروه سنی کودک و نوجوان مفید باشد، نتیجه عکس داشته و آسیب‌های بسیاری برای آن‌ها به دنبال دارد. علاوه بر این، برگزاری این جشنواره‌ها می‌تواند سبب ایجاد رقابت در نویسندگان شود، ممکن است نویسنده نوقلم بوده و آثارش را به‌تازگی نوشته و چاپ کرده باشد، با شرکت در این جشنواره ممکن است اثر نویسنده نوقلم و جوان از کیفیت مناسب برخوردار بوده و حائز کسب رتبه شود.
برای شرکت در این جشنواره و ارسال اثر، نویسندگان و شاعران چه نکاتی را باید در نظر می‌گرفتند؟ وزن ادبیات در آثار ارسال شده توسط شرکت‌کنندگان باید سنگین باشد، همچنین حتماً با زبان فارسی نوشته شده و از کیفیت ادبی خوبی برخوردار باشد. علت اینکه به محور ادبی در آثار دینی ارسالی تأکید دارم، این است که پل ارتباطی این جشنواره با انجمن ترویج زبان و ادب فارسی، محور ادبی آن بوده و استفاده شایسته و درست از زبان فارسی در آثار دریافت شده معیار داوری داوران است.
فراخوان این جشنواره چه زمانی اعلام و چه تعداد اثر در این جشنواره پذیرفته شد؟ ما دو بار فراخوان این جشنواره را به دلیل استقبال زیاد، اعلام کردیم. فراخوان اول تا ۱۵ اردیبهشت ماه سال جاری زمان داشت، ضمن اینکه از شرکت‌کنندگان خواسته شده بود آثار مربوط به سال‌های ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ خود را به دبیرخانه این جشنواره ارسال کنند. ۲۵۰ اثر به دبیرخانه دومین دوره جشنواره کتاب‌های دینی ادبی کودک و نوجوان رسید که در مرحله اول داوری شاید حدود یک پنجم آن‌ها توانست به مرحله بعد راه یابد. این نکته را هم باید اشاره کنم که معیار انتخاب داوران این دوره از جشنواره، میزان مطالعه آکادمیک و تجربه داوران بود که خوشبختانه بهترین داوران از دانشگاه شهید بهشتی آثار رسیده را داوری می‌کنند، همچنین تصمیم گرفتیم این جشنواره را یک سال در میان برگزار کنیم، علاوه بر این ممکن است دو مرحله داوری انجام شود.
با توجه به پژوهش‌هایی که در حوزه کتاب‌های دینی کودک و نوجوان انجام داده‌اید، در برخی از این آثار چه اشکالاتی وجود دارد؟ کودکان امروز با فناوری‌ها آشنا هستند و نسل آن‌ها با نسل قدیم متفاوت است، با وجود این به نظر می‌رسد این کودکان نیازمند معرفی اصول اولیه دین هستند، زیرا پرداختن به این اصول مهم‌تر از جزئیاتی است که در برخی از کتاب‌های دینی کودکان و نوجوانان وجود دارد، این کتاب‌ها باید به‌گونه‌ای باشد که با کودک پل ارتباطی برقرار کند و او را با دین در حد معرفی اصول اولیه آشنا کند. یکی از مهم‌ترین اشکالات که در برخی از آثار دینی ویژه گروه سنی کودک و نوجوان مشاهده می‌کنیم، مستقیم‌گویی است که باید نویسندگان از این مورد در نگارش کتاب‌های خود پرهیز کنند.
نویسندگان در آثار خود درباره گروه سنی مخاطب کتاب و موضوعات دینی تحقیق و پژوهش انجام می‌دهند؟ من از میزان تحقیق نویسندگان اطلاعی ندارم، اما آنچه مشخص است نویسندگان و شاعران حوزه دینی کودک و نوجوان در دریافت موضوعات و مسائل دینی مشکلی ندارند بلکه درانتقال این مسائل به گروه سنی کودک و نوجوان در برخی مواقع با مشکل مواجه می‌شوند، این موضوع سبب می‌شود برخی از کتاب‌های دینی به جای آنکه به کودکان در انتقال مسائل کمک کند و به آن‌ها آرامش دهد، میزان اضطراب در این گروه سنی را افزایش دهد.
نظر شما